Top 8 cơ sở dữ liệu địa chất hàng đầu cho thăm dò khoáng sản năm 2025

Việc lựa chọn phần mềm địa chất phù hợp có thể khó khăn, ngay cả đối với những chuyên gia dữ liệu dày dạn kinh nghiệm. Với quá nhiều lựa chọn có sẵn, làm thế nào để tìm ra giải pháp phù hợp nhất với nhu cầu của mình. Bài viết dưới đây sẽ phân tích các công cụ và nền tảng phần mềm địa chất hàng đầu, giúp tinh gọn quản lý dữ liệu, tăng cường khả năng cộng tác, và đưa các hoạt động địa chất bước vào kỷ nguyên số.

Phần mềm địa chất là gì?

Phần mềm địa chất được xây dựng nhằm thu thập, phân tích và quản lý dữ liệu địa chất. Nó hỗ trợ từ mô hình 3D đến cộng tác thời gian thực, đóng vai trò then chốt trong công tác thăm dò, ước tính trữ lượng, lập kế hoạch khai thác và quản lý môi trường.

Các lựa chọn phần mềm địa chất mã nguồn mở

Ngân sách hạn chế và các chương trình thăm dò không phải lúc nào cũng có sẵn. Hãy cân nhắc của phần mềm địa chất mã nguồn mở. Những giải pháp do cộng đồng phát triển này có thể cung cấp các công cụ giá trị mà không cần chi phí lớn.

1.    QGIS

QGIS là một hệ thống thông tin địa lý (GIS) miễn phí, mạnh mẽ và thân thiện với người dùng, được các nhà địa chất trên toàn thế giới ưa chuộng. Thư viện plugin phong phú cùng các tính năng toàn diện khiến nó trở nên cực kỳ linh hoạt trong nhiều ứng dụng địa chất khác nhau.

Tính năng chính & Lợi ích:

•    Linh hoạt và tiết kiệm chi phí: Là nền tảng mã nguồn mở, QGIS cung cấp vô số plugin dành riêng cho các ứng dụng địa chất mà không cần phí bản quyền.
•    Hình dung thế giới : QGIS hỗ trợ trực quan hóa và mô hình hóa 3D nâng cao, cho phép phân tích và hiển thị dữ liệu giếng khoan, chuỗi thời gian và tạo các mô hình 3D ấn tượng.
•    Từ xử lý dữ liệu đến diễn giải: QGIS cho phép xử lý dữ liệu raster và vector, tạo mặt cắt địa chất và tùy chỉnh quy trình làm việc để phù hợp với nhu cầu cụ thể. Bộ công cụ phân tích toàn diện giúp khám phá những hiểu biết sâu sắc từ dữ liệu.

2.    GemPy

GemPy là một thư viện mã nguồn mở dựa trên Python, được thiết kế để xây dựng mô hình cấu trúc địa chất 3D. Dựa trên phương pháp mô hình hóa ẩn (implicit modelling), GemPy cho phép xây dựng các cấu trúc địa chất phức tạp một cách hiệu quả.

Đối với các nhà địa chất thành thạo Python, GemPy là một thư viện mạnh mẽ để tạo ra các mô hình địa chất 3D tiên tiến. Với mô hình hóa ẩn và phân tích xác suất, nó được thiết kế để xử lý các kịch bản địa chất phức tạp một cách tự tin.

Tính năng chính & Lợi ích:

•    Xây dựng mô hình địa chất phức tạp: Mô phỏng các cấu trúc phức tạp như nếp uốn, đứt gãy và bất chỉnh hợp bằng công cụ mô hình hóa ẩn của GemPy.
•    Định lượng độ không chắc chắn: Tích hợp mô hình hóa xác suất, giúp đánh giá độ không chắc chắn địa chất và nâng cao ra quyết định.
•    Tích hợp với hệ sinh thái Python: Nâng cao quy trình làm việc bằng cách kết hợp GemPy với các thư viện Python khác để phân tích địa thống kê, trực quan hóa và ứng dụng học máy.
•    Trực quan hóa 3D hiệu suất cao: Tạo mô hình 3D tương tác và hiển thị trong Jupyter Notebooks hoặc xuất sang Blender để tạo hình ảnh chất lượng cao.

3.    Loop

Loop là một nền tảng mã nguồn mở được thiết kế để xây dựng các mô hình địa chất và địa vật lý 3D theo xác suất. Được khởi xướng bởi Geoscience Australia và liên minh OneGeology, Loop tích hợp dữ liệu địa chất và địa vật lý để nâng cao hiểu biết về cấu trúc dưới bề mặt.

Tính năng chính & Lợi ích:

•    Mô hình 3D theo xác suất: Sử dụng các thuật toán tiên tiến để tạo mô hình 3D và định lượng các bất định địa chất, mang lại cái nhìn toàn diện về cấu trúc dưới lòng đất.
•    Tích hợp dữ liệu địa vật lý: Kết hợp dữ liệu trọng lực và từ để xây dựng mô hình, từ đó cho phép diễn giải toàn diện các đặc điểm dưới bề mặt.
•    Truy cập mã nguồn mở: Với tính chất mã nguồn mở, Loop khuyến khích cộng tác và phát triển liên tục, cho phép tùy chỉnh và mở rộng chức năng theo nhu cầu dự án.

 

Phần mềm mô hình địa chất 3D

Phần mềm mô hình địa chất 3D cung cấp các công cụ để xây dựng, trực quan hóa và diễn giải các mô hình địa chất phức tạp. Đây là những công cụ thiết yếu để hiểu rõ cấu trúc địa chất và đưa ra các quyết định chính xác.

4.    Leapfrog Geo

Leapfrog Geo là phần mềm mô hình địa chất 3D tiên tiến do Seequent phát triển, hỗ trợ các nhà địa chất xây dựng và diễn giải các mô hình địa chất phức tạp một cách dễ dàng. Các công cụ trực quan và khả năng mô hình hóa động giúp tinh gọn quy trình làm việc và nâng cao hiệu quả phân tích dữ liệu.

Tính năng chính:

•    Mô hình hóa 3D động: Sử dụng kỹ thuật mô hình hóa ẩn (implicit modelling), cho phép các nhà địa chất nhanh chóng tạo và cập nhật mô hình khi có dữ liệu mới, đảm bảo tính chính xác và hiệu quả.
•    Tích hợp dữ liệu: Hỗ trợ nhiều loại dữ liệu như lỗ khoan, địa vật lý, và địa hóa, cho phép phân tích địa chất toàn diện trong một nền tảng duy nhất.
•    Giao diện thân thiện với người dùng: Giao diện trực quan giúp đơn giản hóa các tác vụ mô hình hóa phức tạp, tăng năng suất và giảm thời gian làm quen phần mềm.
•    Công cụ trực quan hóa: Cung cấp khả năng hiển thị mạnh mẽ, giúp tạo mô hình 3D chất lượng cao, mặt cắt 2D và hoạt hình, hỗ trợ truyền đạt khái niệm địa chất hiệu quả tới các bên liên quan.

5.    Maptek Vulcan

Maptek Vulcan là phần mềm hàng đầu về mô hình địa chất 3D và thiết kế – lập kế hoạch mỏ, giúp chuyển đổi dữ liệu kỹ thuật thành các mô hình 3D động, thiết kế mỏ chính xác và kế hoạch vận hành hiệu quả. Phần mềm hỗ trợ đầy đủ các chức năng từ mô hình hóa địa chất đến thiết kế và lập kế hoạch khai thác.

Tính năng chính:

•    Mô hình địa chất 3D: Cung cấp công cụ để tổng hợp và xem dữ liệu lỗ khoan, xác định các đới địa chất, mô hình hóa chính xác thân quặng và các khoáng sàng – điều cần thiết để hình dung các cấu trúc địa chất phức tạp.
•    Thiết kế và lập kế hoạch mỏ: Hỗ trợ cả mỏ lộ thiên và mỏ hầm lò. Bao gồm các công cụ thiết kế, đánh giá và duy trì vận hành hàng ngày cũng như lập kế hoạch dài hạn, đảm bảo hoạt động khai thác hiệu quả và sinh lợi.
•    Tích hợp và trực quan hóa dữ liệu: Quản lý và hiển thị các tập dữ liệu lớn, phức tạp. Cho phép tạo và thao tác với mô hình khối, hiển thị dữ liệu thiết kế và nhập/xuất dữ liệu từ các nguồn bên ngoài.
•    Các module bổ sung chuyên biệt: Bao gồm các module như Địa chất & Ước tính, Thiết kế mỏ lộ thiên, Thiết kế mỏ hầm lò, Mô phỏng đa biến & mô phỏng, và Bộ công cụ kiểm soát hàm lượng – cung cấp công cụ chuyên dụng cho nhiều nhiệm vụ địa chất và khai thác.

Đọc thêm bài viết: CIC Tổ Chức Thành Công Hội Thảo Chuyên Đề: “Giải Pháp Công Nghệ Chuyển Đổi Số Ngành Khai Khoáng"

Phần mềm lập kế hoạch và điều độ mỏ tích hợp

Phần mềm lập kế hoạch và điều độ mỏ tích hợp giúp giữ cho toàn bộ hoạt động khai thác luôn đi đúng hướng – từ thăm dò đến sản xuất. Nó đảm bảo mọi giai đoạn đều được kết nối, tối ưu hóa và đồng bộ để đạt hiệu suất tối đa.

6.    Deswik Suite

Deswik Suite là một giải pháp phần mềm mỏ toàn diện được thiết kế để tối ưu hóa toàn bộ quy trình khai thác – từ thăm dò đến quản lý sản xuất. Bộ phần mềm này cung cấp nhiều công cụ cho mô hình địa chất chi tiết, thiết kế mỏ, lập kế hoạch và tối ưu hóa.

Tính năng chính:

•    Lập kế hoạch mỏ tích hợp: Hỗ trợ tích hợp giữa lập kế hoạch mỏ, điều độ và quản lý vận hành, đảm bảo mọi khía cạnh trong quy trình khai thác được tối ưu và phối hợp hiệu quả.
•    Mô hình địa chất 3D: Cung cấp khả năng mô hình hóa 3D mạnh mẽ, cho phép tạo các mô hình địa chất chi tiết nhằm nâng cao hiểu biết về thân quặng và hỗ trợ ra quyết định chính xác hơn.
•    Công cụ lập kế hoạch nâng cao: Hỗ trợ xây dựng các kế hoạch ngắn hạn và dài hạn hiệu quả và thực tế, đảm bảo vận hành trơn tru và sử dụng tài nguyên hợp lý.
•    Quản lý dữ liệu và báo cáo: Bao gồm các công cụ quản lý dữ liệu địa chất, tạo báo cáo chi tiết và đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu, nâng cao hiệu suất tổng thể thông qua việc cung cấp thông tin chính xác và kịp thời.

Giải pháp dựa trên nền tảng đám mây (Cloud-Based Solutions)

Phần mềm địa chất dựa trên nền tảng đám mây mang đến sự linh hoạt cho các nhóm làm việc từ mọi nơi. Với khả năng mở rộng linh hoạt và yêu cầu bảo trì CNTT tối thiểu, các giải pháp này giúp doanh nghiệp duy trì tính linh hoạt và kết nối hiệu quả.

7.    Plexer

Plexer là một nền tảng quản lý dữ liệu địa chất toàn diện, giúp tập trung và tối ưu hóa dữ liệu cho các công ty trong lĩnh vực khai khoáng và thăm dò. Được thiết kế để kết nối hoạt động giữa hiện trường và văn phòng, Plexer đảm bảo tất cả thông tin địa chất được xác thực, phân loại và dễ dàng truy cập mọi lúc, mọi nơi.

Tính năng chính:

•    Quản lý dữ liệu tập trung: Plexer hoạt động như một nguồn dữ liệu thống nhất (single source of truth), tích hợp dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau để cung cấp một điểm truy cập duy nhất cho toàn bộ thông tin địa chất.
•    Truy cập dữ liệu theo thời gian thực: Nền tảng cho phép thu thập, phân tích, chia sẻ và báo cáo dữ liệu địa chất ngay lập tức, đảm bảo luôn tiếp cận thông tin mới nhất.
•    Quản lý ảnh hiện trường: Ứng dụng Plexer Photo giúp chụp, lưu trữ và tra cứu ảnh hiện trường có gắn tọa độ địa lý một cách hiệu quả – rút ngắn thời gian tích hợp dữ liệu từ vài ngày xuống chỉ còn vài phút.
•    Giao diện thân thiện: Hệ thống đơn giản và trực quan, không cần tài liệu hướng dẫn phức tạp, giúp nâng cao trải nghiệm và hiệu suất làm việc.
•    Truy cập linh hoạt qua đám mây: Với nền tảng đám mây, có thể truy cập dữ liệu thông qua API, cho phép tích hợp mượt mà với phần mềm của bên thứ ba hoặc hệ thống tùy chỉnh.

8.    MX Deposit

MX Deposit của Seequent là nền tảng dựa trên đám mây giúp đơn giản hóa việc thu thập, quản lý và chia sẻ dữ liệu lỗ khoan và mẫu. Được thiết kế như một nguồn dữ liệu thống nhất cho các dự án thăm dò và khai thác, phần mềm này tăng cường tính toàn vẹn dữ liệu và khả năng truy cập cho các nhóm làm việc.

Tính năng chính:

•    Công cụ cộng tác: MX Deposit cung cấp nguồn cấp hoạt động (activity feed) cho phép các thành viên nhóm đăng câu hỏi, bình luận, ảnh hoặc tệp theo thời gian thực, đảm bảo liên lạc luôn đồng bộ. Hệ thống cũng lưu giữ đầy đủ lịch sử thao tác số hóa để dễ dàng kiểm tra sau này.
•    Bản đồ lỗ khoan và điểm khoan: có thể hiển thị lỗ khoan và điểm khoan trên bản đồ tương tác, nhập ranh giới dự án và dễ dàng chuyển đổi giữa các bảng ghi để so sánh nhanh chóng.
•    Chuyển dữ liệu dễ dàng: Nền tảng hỗ trợ các mẫu xuất dữ liệu và tích hợp trực tiếp với các phần mềm như Leapfrog, giúp đơn giản hóa quy trình truyền dữ liệu và tiết kiệm thời gian.
•    Tính mở rộng linh hoạt: Với các tùy chọn cấp phép linh hoạt, MX Deposit cho phép triển khai không giới hạn số lượng dự án khoan và điều chỉnh phù hợp với nhu cầu thực tế – đảm bảo hiệu quả chi phí và khả năng thích ứng.
•    Tăng cường khả năng cộng tác và hiển thị dữ liệu: Việc tập trung toàn bộ dữ liệu tại một nơi giúp giảm thiểu việc sử dụng nhiều kênh liên lạc, đảm bảo mọi thay đổi, cập nhật hoặc quyết định dự án đều được hiển thị rõ ràng tới toàn bộ nhóm.

 

Tham khảo thêm: acQuire GIM Suite, Datamine Fusion, MaxGeo DataShed, Plexer, MX Deposit, Leapfrog Geo, Maptek Vulcan và Deswik Suite để biết thêm thông tin chi tiết về các giải pháp dữ liệu và mô hình địa chất

Vượt ra khỏi các cơ sở dữ liệu địa chất truyền thống

Việc lựa chọn một cơ sở dữ liệu địa chất phù hợp là bước quan trọng để tối ưu hóa quy trình địa chất – địa chất công trình. Tuy nhiên, khi quản lý các chương trình khoan phức tạp, đặc biệt là khi khối lượng dữ liệu thời gian thực tăng nhanh, các hệ thống cơ sở dữ liệu truyền thống có thể không còn đủ năng lực.

Để khai thác hiệu quả dữ liệu khoan, tinh gọn quy trình vận hành và đưa ra quyết định nhanh chóng, chính xác hơn – cần có một cách tiếp cận chuyên biệt. Các phần mềm khoan chuyên dụng đã và đang vượt ra ngoài giới hạn của hệ thống dữ liệu truyền thống để đảm bảo dự án vận hành hiệu quả hơn.

Bằng cách hiểu rõ thế mạnh của từng công cụ, các chuyên gia địa chất có thể đưa ra quyết định tự tin và lựa chọn giải pháp phù hợp nhất với nhu cầu vận hành thực tế của mình.

Để tìm hiểu thêm về các giải pháp khai thác công nghiệp của Seequent, Vui lòng liên hệ hotline 084 8683535 - Trung tâm giải pháp công nghệ ngành Khai khoáng và Vật liệu xây dựng - Công ty cổ phần Công nghệ và Tư vấn CIC.